Ερωτήσεις & Απαντήσεις για τη Διαιτησία

Ποιές είναι οι μορφές διεξαγωγής της Διαιτησίας;

Η Διαιτησία είναι δυνατόν να διεξαχθεί είτε ad hoc σύμφωνα με τους ορισμούς του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, είτε υπό την αιγίδα εξειδικευμένων εθνικών ή διεθνών οργανισμών, όπως είναι το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Αθηνών (Ε.Β.Ε.Α.), οι οποίοι παρέχουν το διαδικαστικό πλαίσιο (όπως λ.χ. το Π.Δ. 31/1979 για τη Διαιτησία του Ε.Β.Ε.Α.), προσφέρουν κύρος στη διαδικασία και εξειδίκευση στα πρόσωπα που θα αποτελέσουν το Διαιτητικό Δικαστήριο μέσω των τηρούμενων Καταλόγων Διαιτητών.

Ποιές διαφορές μπορούν να επιλυθούν διαιτητικά;

Σε διαιτητική επίλυση δύνανται να υπαχθούν οι ιδιωτικές διαφορές και ειδικότερα εκείνες το αντικείμενο των οποίων τα μέρη έχουν εξουσία να διαθέσουν. Κατά το άρθρο 867 ΚΠολΔ, εξαιρούνται οι διαφορές του άρθρου 663 ΚΠολΔ (Εργατικές Διαφορές).

Πως μπορούν να προσφύγουν τα μέρη στη Διαιτησία;

Η προσφυγή στη διαιτησία μπορεί να γίνει ad hoc, δηλαδή επ' ευκαιρία της διαφοράς που έχει ανακύψει κατόπιν συμφωνίας των μερών, ή με διαιτητική ρήτρα που περιλαμβάνεται σε, ήδη, υφιστάμενη συμφωνία τους.

Πως συγκροτείται το Διαιτητικό Δικαστήριο;

Το Διαιτητικό Δικαστήριο δύναται να απαρτίζεται από έναν ή περισσότερους διαιτητές και τον επιδιαιτητή αναλόγως της συμφωνίας των μερών ή του επιλεγέντος κανονισμού. Τα μέρη ορίζουν έναν ή περισσότερους διαιτητές (οπωσδήποτε, όμως, ίσος αριθμός διαιτητών ορίζεται από το κάθε μέρος). Ο επιδιαιτητής επιλέγεται από τους διαιτητές. Στην περίπτωση μη συμφωνίας των Διαιτητών ως προς την επιλογή Επιδιαιτητή, ο τελευταίος ορίζεται σύμφωνα με τον κανονισμό που τα μέρη έχουν επιλέξει.

Πόσος χρόνος απαιτείται για την οριστική επίλυση της διαφοράς;

Οι Κανονισμοί που διέπουν τις Μόνιμες Θεσμικές Διαιτησίες προβλέπουν συγκεκριμένα χρονικά πλαίσια για την σύντομη έκδοση της διαιτητικής απόφασης. Η προθεσμία έκδοσης της διαιτητικής απόφασης της Μονίμου Διαιτησίας του Ε.Β.Ε.Α είναι 3 μήνες κατά προσέγγιση.

Ποιο είναι το κόστος της διαιτητικής επίλυσης της διαφοράς;

Το κόστος της Διαιτητικής διαδικασίας καθορίζεται με βάση το αντικείμενο της διαφοράς. Ενδεικτικά, τα μέρη μπορούν να ανατρέξουν στις σχετικές διατάξεις του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας (Άρθρο 882) που ρυθμίζουν το κόστος της διαιτητικής διαδικασίας κλιμακούμενο ανάλογα με το αντικείμενο της διαφοράς.

Προσβάλλεται η διαιτητική απόφαση με ένδικα μέσα;

Η διαιτητική απόφαση είναι τίτλος εκτελεστός και δεν προσβάλλεται με ένδικα μέσα σε πολιτειακά δικαστήρια.

Η διαιτητική απόφαση μπορεί όμως να ακυρωθεί, ολικά ή εν μέρει, με δικαστική απόφαση για τους λόγους που προβλέπονται περιοριστικά στο άρθρο 897 ΚΠολΔ.

Είναι δεσμευτική και εκτελεστή η απόφαση;

Η διαιτητική απόφαση αποτελεί τίτλο εκτελεστό και συνέπεια έχει την επέλευση όλων των έννομων αποτελεσμάτων, όπως είναι το δεδικασμένο και η εκτελεστότητα.

Δεδικασμένο αποτελεί και η αλλοδαπή διαιτητική απόφαση εάν συντρέχουν οι προϋποθέσεις του Άρθρου 903 ΚΠολΔ. (Πρβλ. Σύμβαση Νέας Υόρκης 1958 και Ν. 2735/1999 για τη Διεθνή Εμπορική Διαιτησία).

Ποιά είναι (συνοπτικά) τα βασικά χαρακτηριστικά της Διαιτησίας;

• Εμπιστευτικότητα / Ιδιωτικότητα
• Δεσμευτικότητα
• Ιδιωτικές διαφορές (εξαιρούνται οι Εργατικές διαφορές)
• Καθορισμός διαδικασίας
• Επιλογή διαιτητών
• Ευελιξία

Όχι ένδικα μέσα (όμως παρέχεται δυνατότητα ειδικής συμφωνίας - Αρθρ. 895 ΚΠολΔ και δυνατότητα ακυρώσεως για τους λόγους του Αρ. 897 ΚΠολΔ)